Ναθαναήλ, ο και Βαρθολομαίος

Γεννημένος στην Κανά της Γαλιλαίας, κατοικούσε στη Βηθσαϊδά. Ήταν φίλος τού Φιλίππου, μέσω τού οποίου γνώρισε το Χριστό. Όταν μαζί με το φίλο του πλησίασε τον Κύριο, εκείνος είπε: Να ένας γνήσιος Ισραηλίτης, χωρίς δόλο μέσα του (Ίω. 1, 48).

Επειδή ήταν από αυτούς πού περίμεναν με λαχτάρα τον ερχομό τού Μεσσία, δεν δυσκολεύτηκε να αναγνωρίσει αμέσως στο πρόσωπο τού Χριστού τον Αναμενόμενο. Γι' αυτό και διεκήρυξε χωρίς δισταγμό: Διδάσκαλε, εσύ είσαι ό Υιός τού Θεού, εσύ είσαι ό βασιλιάς τού 'Ισραήλ (Ίω. 1, 50).

Ως μαθητής και ακόλουθος τού Κυρίου άκουσε τη διδασκαλία του, είδε τα θαύματα του, βίωσε το Πάθος και την Ανάσταση του. Μετά δε την Πεντηκοστή, «πλήρης Πνεύματος Αγίου», κήρυξε -κατά την παράδοση- το Ευαγγέλιο στην Αρμενία, ακόμα και στις Ινδίες προτού φτάσει εκεί ο απόστολος Θωμάς. Μαρτύρησε στην πόλη Νίσιβη της Αρμενίας, όπου και διασώζονται πολλές παραδόσεις για τον ίδιο και το αποστολικό του έργο. Κατ' άλλη παράδοση σταυρώθηκε στην Ούρβανούπολη και το λείψανο του φυλαγμένο σε μολύβδινη θήκη το έριξαν στη θάλασσα, για να φτάσει ως τη Σικελία όπου ενταφιάστηκε, καθώς γράφει ό άγιος Νικόδημος ό Αγιορείτης.

Ή μνήμη του τιμάται στις 11 Ιουνίου, ή δε μετακομιδή των λειψάνων στις 25 Αυγούστου.