Ανδρέας ό πρωτόκλητος

Ό μαθητής με το ελληνικό όνομα Ανδρέας, τον όποιο πρώτο κάλεσε στο αποστολικό αξίωμα ό Κύριος, ήταν γιός του Ίωνά και αδελφός του αποστόλου Πέτρου. Καταγόταν από την κωμόπολη Βηθσαϊδά, στα παράλια της Τιβεριάδος λίμνης. Μαζί με τον πατέρα και τον αδελφό του άσκουσε το επάγγελμα του ψαρά.

Όντας μαθητής του αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού, άκουσε από το στόμα του τη φράση: Ίδε ό αμνός του Θεού (Ίω. 1, 36), καθώς έδειχνε τον ερχόμενο Ιησού Χριστό. Ό Ανδρέας και ο « άλλος μαθητής» τον ρώτησαν που μένει, για ν' ακούσουν την πρόσκληση: «Έρχεσθε και ίδετε». Πήγαν, έμειναν κοντά του την ημέρα εκείνη, άκουσαν τα λόγια του Κυρίου και πίστεψαν ότι «εύρήκαν τον Μεσσίαν». Όταν αργότερα πήρε και τον αδελφό του Πέτρο και τον οδήγησε κοντά στον Ιησού, εκείνος του είπε: «Είσαι ό Σίμων, ό γιός του Ίωνά, άλλα θα ονομαστείς Κηφάς» (πού στα ελληνικά σημαίνει Πέτρος).
Ή κλήση του Ανδρέα στο αποστολικό αξίωμα έγινε λίγο αργότερα, μετά την παράδοση και φυλάκιση του άγίου Ίωάννου του Βαπτιστού, ενώ έριχναν τα δίχτυα στη λίμνη. Ό πρωτόκλητος εμφανίζεται δύο ακόμα φορές στα Ευαγγέλια: Όταν μαζί με το Φίλιππο έφεραν στο Χριστό κάποιους Έλληνες πού ζήτησαν να τον ιδούν (Ίω. 12, 20-23)• και Δαν μαζί με άλλους τρεις μαθητές ρώτησε και ό Ανδρέας τον' Ιησού: Είπε, πότε ταύτα έσται, και τί το σημείον (Ματθ. 24, 3).

Μετά την Πεντηκοστή, κατά την εκκλησιαστική Παράδοση, κληρώθηκε στον απόστολο Ανδρέα ή Βιθυνία, ή Μαύρη Θάλασσα, ή περιοχή της Προποντίδος, ή Θράκη, ή Μακεδονία, ή Θεσσαλία και ή Ελλάδα μέχρι την Αχαΐα. Σ' αυτά τα μέρη κήρυξε το Ευαγγέλιο της βασιλείας του Θεού. Υπήρξε, μεταξύ άλλων, ό Ιδρυτής της Εκκλησίας στην πόλη του Βύζαντα (μετέπειτα Κωνσταντινούπολη), όπου χειροτόνησε πρώτο επίσκοπο τον Στάχυ. Από τον άγιο ιδρυτή της ή Εκκλησία της ΚΠόλεως άγει την θρονική της εορτή την ήμερα της μνήμης του.

Αργότερα κήρυξε στην Πάτρα, πρωτεύουσα της Αχαΐας. Όταν όμως κατήχησε στη νέα πίστη τη Μαξιμίλλα, σύζυγο του ανθύπατου της πόλης, εκείνος συνέλαβε τον απόστολο Ανδρέα και διέταξε να τον κρεμάσουν ανάποδα, πάνω σε σταυρό σχήματος Χ. Το Ιερό του λείψανο μεταφέρθηκε από τον άγιο Αρτέμιο στην Κωνσταντινούπολη, με διαταγή του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ή δε τίμια κάρα του αποκομίσθηκε στην Πάτρα από τη Ρώμη, το έτος 1964, και αποτέθηκε στον περικαλλή ναό του, πού εγκαινιάσθηκε με κάθε επισημότητα στις 26.9.1974.

Ή μνήμη του αποστόλου Ανδρέα τιμάται στις 30 Νοεμβρίου, στη δε Πάτρα άγονται μεγαλοπρεπώς τα «Πρωτοκλήτου».